پژوهشگران حوزه فناوري نانو موفق شدند نانولوله‌هاي ديناميکي بسازند که با استفاده از دما مي‌توان آنها را باز و يا بسته کرد. تاکنون نانولوله‌هاي سنتز شده بسيار سخت و غير قابل تغيير بوده‌اند به‌طوري که نسبت به تغييرات محيطي عکس العملي نشان نمي‌دادند. اين موضوع موجب محدود شدن کاربرد آنها مي‌شده است اما با اين نوآوري جديد مي‌توان بر اين محدوديت غلبه کرد.
نانولوله‌هاي خودآرايي داده در طبيعت يافت مي‌شوند. يکي از مثال‌هاي کلاسيک در اين باره ويروس موزاييک تنباکو است، اين پروتئين مي‌تواند به کپي‌هاي ديگر خود بچسبد و ساختاري مارپيچ ايجاد کند اين ساختار تو خالي خواهد بود. با الهام از اين پديده محققان تلاش کردند تا نانولوله‌هاي جديدي بسازند که ويژگي‌هاي مفيدي دارد.
در آخرين تلاشي که براي اين کار صورت گرفته، محققان از يک مولکول بلند به شکل بومرنگ استفاده کردند که داراي گروه‌هاي آروماتيک مي‌باشد. اين زنجيره اطراف يک پيريدين مرکزي خم مي‌شود اين پيريدين به يک زنجيره اتري متصل است. گروه‌هاي آروماتيک آبگريز هستند بنابراين نسخه‌هاي چندگانه از اين مولکول‌ها به کنار هم آمده و مانع از برهمکنش π–π مي‌شود. شش عدد از اين مولکول‌ها مي‌توانند ساختار شش ضلعي ايجاد کنند به طوري که هر بازوي آروماتيک با ديگري همپوشاني مي‌دهد. با اين وجود زنجيره اوليگومر مي‌تواند با آب برهمکنش دهد که اين کار موجب تشکيل سطح بيروني شش ضلعي مي‌شود.
در غلظت‌هاي بالا اين چيدمان شش ضلعي روي يکديگر قرار گرفته و موجب تشکيل ساختاري توخالي با 500 لايه مي‌شود. زماني که دما از دماي محيط به 60 درجه سانتيگراد افزايش مي‌يابد، برهمکنش ميان مولکول‌هاي آب و پيريدين و گروه‌هاي اتري مي‌شکند. با اين کار گروه‌هاي آروماتيک همپوشاني بيشتري داده که اين موضوع موجب چروکيده شدن بيشتر حفره در لوله مي‌شود اين جمع شدگي تا نزديک 50 درصد مقدار اوليه انجام مي‌شود.براي تست اين پديده، محققان درون نانولوله‌ها را با استفاده از فولرين پر کردند. آنها دريافتند که به ازاي هر 5 لايه از شش ضلعي، در دماي اتاق، 24 عدد از فولرين‌ها چروکيده مي‌شود. زماني که اين لوله‌ها گرم مي‌شوند نيمي از فولرين‌ها فشرده مي‌شود. با برگشتن به دماي محيط، لوله بسط مي‌يابد و در نتيجه فضاي بيشتري براي عبور فولرين پديد مي‌آيد.
ميونگسو لي، رهبر اين تيم تحقيقاتي از دانشگاه سئول مي‌گويد نانولوله‌هاي منقبض شده مي‌تواند براي نگه داشتن نانوذرات در يک خط مورد استفاده قرار گيرد.

ستاد توسعه فن آوری نانو

در خانه نانويي مستقر در پنجمين جشنواره و نمايشگاه فناوري نانو، تأثيرات فناوري نانو بر تمام بخش‌هاي يک ساختمان از جمله دوام، مقاومت، طراحي نما و طراحي داخلي به نمايش گذاشته شده است و این امر اقبال روزافزون به استفاده از این فناوری در صنعت ساختمان را توجیه می‌کند. به گزارش سرويس فناوري ايسنا از نمونه‌های فناوری نانو که در این خانه به کار رفته است، می‌توان به رنگ عايق حرارت، رنگ ترک، پرده‌ و مبل ضد لک و آب، پوشش ضد رطوبت، يخچال و ماشين لباس‌شويي ضدباکتري، شيشه‌هاي دوجداره کم گسيل و دستگاه تصفيه هوا اشاره کرد که مجموع اين دستاوردها در چهار بخش اتاق خواب، آشپزخانه، سرويس بهداشتي و سالن نشيمن به نمايش گذاشته شده است.

از جمله کاربردهاي فناوري نانو که در اتاق خواب خانه نانويي به نمايش گذاشته شده است مي‌توان به موارد ذيل اشاره کرد:

 • تشک تخت خواب ضد باکتري؛ تشک‌هاي ضد باکتري با استفاده از پوشش‌هاي نانوذره‌اي از جمله نانوذرات نقره و کامپوزيت توليد مي‌شوند.

 • رنگ ترک؛ اين رنگ ترکيبي از افزودني‌هاي مختلف نانو ذرات و پليمر بوده که نقش مؤثري در ايجاد ترک در رنگ‌ها دارند.

 • رنگ ضد باکتري؛ با استفاده از نانوذرات نقره و ترکيبات مکمل به دست مي‌آيد.

 •رنگ فوتوکاليستي ضد کثيفي؛ پس از تابش نور آفتاب ذرات چربي و لک روي سطح رنگ تجزيه شده و با شستشوي مختصر، سطح تميز مي‌شود.

 آشپزخانه‌اي از جنس نانو

 آشپزخانه نانويي

 کاربردهاي فناوري نانو ارائه شده در آشپزخانه خانه نانويي هر بازديدکننده‌اي را تشويق به آشپزي در اين خانه مي‌کند. از جمله اين موارد به قرار زير است:

 • يخچال و ماشين لباس‌شويي ضدباکتري؛ حاوي نانوکامپوزيت‌هاي ضدباکتري پايه پليمري بوده و باعث از بين بردن باکتري محيطي، کاهش عوامل بيماري‌زا و افزايش ماندگاري محتويات و ميوه‌ها مي‌شود.

 • هود، اجاق گاز، کابينت، سينک‌، ظرفشويي ضد لک و کثيفي؛ با اعمال مشتقات سيليس، سطح اصلاح شده و خواص ضد لک و آب به مقدار قابل توجهي بهبود يافته و اثر لک و کثيفي را از سطح دفع مي‌کند.

 • دستگاه تصفيه آب؛ استفاده از نانوغشاهاي پليمري موجب حذف آلاينده‌هاي موجود در آب مي‌شود.

 همنشيني با فناوري نانو

 همنشيني با فناوري نانو

 در سالن نشيمن اين خانه کاربردهاي زير به نمايش گذاشته شده است:

 • شيشه‌هاي کم گسيل؛ لايه نانومتري روي سطح شيشه باعث بازتاب قابل توجه امواج مادون قرمز و ماوراءبنفش مي‌شود.

 • رنگ عايق حرارت؛ اين رنگ حاوي نانوساختارهاي هواژل بوده و باعث کاهش انتقال حرارت از محيط گرم به سرد شده و از خوردگي و حريق محافظت مي‌کند.

 • دستگاه تصفيه هوا؛ عملکرد اين دستگاه بر پايه خواص فوتوکاتاليستي نانوذرات تيتانا است.

 • پرده، مبل و فرش ضد آب و لک؛ با استفاده از نانوذرات و ترکيبات پايه سيليس خواص لوتوس روي سطح منسوج ايجاد مي‌شود.

 فناوري نانو در کنار بهداشت و سلامت خانواده

 سرويس بهداشتي نانويي

 از جمله کاربردهاي فناوري نانو به نمايش گذاشته شده در سرويس بهداشتي اين خانه مي‌توان به موارد زير اشاره کرد:

 • کاشي و آيينه ضدلک و آب؛ با اعمال مشتقات سيليس، سطح اصلاح‌شده و خواص ضد لک و آب به مقدار قابل توجهي بهبود مي‌يابد.

 • لوله بي‌صداي فاضلاب؛ لوله‌هاي بي‌صداي فاضلاب از سه لايه تشکيل شده است که لايه وسط آن از نانوکامپوزيت پليمري ساخته شده است.

 • کفپوش اپوکسي آنتي‌استاتيک؛ با استفاده از نانوذرات سراميکي و سيليسي خواص ضداستاتيکي پوشش‌هاي آپوکسي بهبود يافته و تجمع بار الکتريکي سطح به شدت کاهش مي‌يابد.

 • چيني بهداشتي؛ استفاده از نانوذرات نقره و ترکيبات مکمل باعث از بين بردن باکتري و بوهاي نامطبوع مي‌شود.

 بازديد از خانه نانويي در ايام جشنواره:

 علاقمندان مي توانند تا 17 مهرماه همه روزه از ساعت 9 صبح تا 7 بعد از ظهر در محل پنجمين جشنواره و نمايشگاه فناوري نانو واقع در نمايشگاه بين‌المللي تهران، سالن خليج فارس، طبقه اول از خانه نانويي بازديد كنند.